Uitbreiding of nieuw spel kopen?

Waarom je eigenlijk gewoon geen uitbreidingen moet kopen tenzij….

Deze week een korte blog over een tamelijk rechttoe rechtaan onderwerp. Althans dat is wat het lijkt, de oneindigheid van uitbreidingen. Moet je ze eigenlijk wel kopen? Wat voegen ze eigenlijk toe? Zijn ze echt hun geld waard? Op deze punten zal ik in de blog een ingaan. Ik zal afsluiten met hoe ik een overweging maak en waarom.

Moet ik die uitbreiding kopen?

Dat zal natuurlijk afhangen van wat ze toevoegen en of het hun geld waard is. Maar daar kom ik zo op. Als eerste is dit namelijk een hele belangrijke basale vraag. Geef jij je geld uit aan die, mogelijk zoveelste, uitbreiding of kies je voor een nieuw spel? Zoals ik al schreef behandelen we dit antwoord even los van wat het toevoegt en de inhoud. Mijn basishouding is dan altijd, ga voor een nieuw spel. In sommige gevallen is een uitbreiding toch de betere van de twee. Waarom mijn basishouding nieuw spel? Een bordspel wordt over het algemeen met enige regelmaat gespeeld en dat maakt dat je het je eigen maakt. Het gaat wat sneller, je weet een beetje de tactiek, wat er komen gaat en ook ongeveer hoe je het beste uitkomt om op de juiste momenten de winnende sets te maken. Bij makkelijkere spellen geldt dat je het spel doorgrond en daarom meer ruimte is voor plezier, tussendoor kletsen en flauwe grappen zonder dat dit het spelverloop interrumpeert. Als je een nieuw spel koopt dan moet je er dus even tijd aan besteden om dit onder de knie te krijgen. Het is alleen vaak zo dat dit ook voor uitbreidingen geldt. Immers komen er nieuwe regels, nieuwe kaarten, nieuwe combo’s, nieuwe interacties en daarmee dus ook een wereld aan nieuwe vragen. Als je dan het lijstje er bij pakt wat een bordspel zo leuk maakt als je het regelmatig speelt, doet een uitbreiding veel hiervan te niet. Daarmee wint het dus niet van een nieuw bordspel.

Toevoeging Uitbereiding

Een uitbreiding voegt toch ook wel weer veel toe. Al dat nieuws geeft ook veel speelplezier en soms zelfs nieuwe mechanismen. In ieder geval geeft het een hoop nieuwe uitdagingen. Een nieuw spel geeft al deze voordelen alleen ook en vaak nog in een veel diepgaandere mate. Het enige is dat er het net iets meer tijd kost omdat je even de basis van het spel moet doorgronden. Mijn ervaring is alleen dat uitbreidingen eigenlijk ook vaak zoveel met het basisspel kruizen dat per saldo de tijd die nodig is om het weer te doorgronden nauwelijks afwijkt.

Dan is er nog een negatief algemeen punt aan een uitbreiding waarom bij mij de voorkeur in de basis uitgaat naar een nieuw spel. Dat is namelijk dat je nog steeds alleen dat spel hebt als je kiest voor een uitbreiding in plaats van een nieuw spel. Er is wat voor te zeggen dat je het spel natuurlijk met en zonder uitbreiding kan spelen. Er zijn twee dingen die ook dit weer minder aantrekkelijk maken. Vaak wordt het basisspel en de uitbreiding of uitbreidingen in zijn geheel in één doos bewaard. Om vervolgens alleen het basisspel te spelen moet je alles dus uitzoeken. Bij sommige spellen valt dit mee. Toch blijft het ook vaak zo dat of het basisspel alleen leuker blijft of juist het spel eigenlijk alleen nog met uitbreiding echt leuk gevonden wordt. Dat betekent dus dat je per saldo met dus één spel hebt.

Dat brengt me ook direct bij een reden om wel een uitbreiding te kopen. Kies een nieuw spel tenzij zou ik dus zeggen. Eigenlijk zijn er een aantal boxen waarvan je er in ieder geval twee wil afvinken.

Elementen waarvoor je een uitbereiding koopt

1.  Je mist iets in het basisspel waarvan je weet dat de uitbreiding dit toe gaat voegen. Een mooi voorbeeld is Prelude van Terraforming Mars. Een uitbreiding die naar jouw idee dus gewoon in het spel had moeten zitten omdat het anders niet af is. In de meeste gevallen is dit niet zo’n persoonlijke voorkeur. Het kan bijvoorbeeld zijn dat het spel goedkoper aangeboden kon worden door een aantal dingen er uit te laten die niet noodzakelijk zijn als je het slecht een paar keer per jaar speelt. Soms is het persoonlijk als bijvoorbeeld het spel met de uitbreiding moeilijker wordt en je wil dat spel hebben alleen het basisspel is wel erg eenvoudig. Voor de één juist fijn en voor de ander een reden om het spel alleen met uitbreiding te kopen.
2. De uitbreiding is qua prijs beperkt maar voegt echt veel toe. Op zichzelf geen reden om hem te kopen. Maar wel belangrijk als je ook één van de andere boxen hebt afgevinkt.
3. Collectie volledig. Een in beginsel wat mij betreft slechte reden en slechte investering, maar wil je de collectie volledig houden dan is dit een reden om de uitbreiding te kopen zodra deze uit is. Of even afwachten tot na een paar weken de eerste op de welbekende marktplaatsen verschijnen.
4. Je speelt het spel vaak en de uitbreidingen zijn bieden meer variatie. Dit is een belangrijke omdat veel uitbreidingen überhaupt al niet kwalificeren om aan deze voorwaarde te voldoen. Een mooi voorbeeld van meer variatie zijn de uitbreidingen van bijvoorbeeld deckbuilders als Dominion en Aeon’s End. Het gaat om uitbreidingen waarbij je eigenlijk alleen meer item’s, kaarten of andere spelonderdelen toevoegt zonder echt nieuwe regels toe te voegen. Niet alle uitbreidingen van Dominion kwalificeren dus ook voor deze.
5. Je hebt het spel een soort van uitgespeeld. Natuurlijk kun je het nu verkopen, maar een uitbreiding kan precies dat toevoegen waardoor je weer verder kan. Soms zelfs zoveel verder dat het spel voor jouw eigenlijk weer het nieuwe basisspel wordt. Ook hier geldt weer dat veel uitbreidingen zich hier niet voor lenen. Bijvoorbeeld omdat het niet te combineren is met alles uit het basisspel of met andere uitbreidingen. Ook zijn veel uitbreidingen meer van hetzelfde, dan gaat het spel dus niet verder.
6. Dit is echt jouw spel en de uiitbreiding maakt het voor jouw persoonlijk een nog beter spel. Dit kun je regelmatig terug zien bij spellen die met meerdere uitbreidingen komen. De ene uitbreiding kiest voor meer diepgang, de ander voor meer geluk en weer een andere voor meer opties. Eigenlijk zou je hier kunnen zeggen dat je een uitbreiding koopt om het spel naar je wens om te vormen. Bij Dominion hebben ze dit naar mijn mening prachtig gedaan. Een aantal uitbreidingen voegen kaarten toe die je bij vaker spelen de ruimte geven meer te variëren, andere voegen diepgang toe door combo’s mogelijk te maken waardoor je veel meer tegelijk doet en weer andere uitbreidingen voegen hele nieuwe componenten met bijbehorende regels toe en soms zelfs andere wegen naar de overwinning. In de basis blijft het spel hetzelfde, je kan alleen een hele discussie voeren over welke uitbreiding je moet kopen. Over smaak valt niet te twisten, maar wel te kiezen in dit geval.

Dit is eigenlijk de basis van waarom je geen uitbreiding zou moeten kopen tenzij je daar eigenlijk een goede reden voor hebt. Dan nog twee lastige punten die ik wil benoemen omdat die denk ik belangrijk zijn bij deze keuze.

Wat voegt de uitbreiding toe?

Zoals in vorige alinea aangegeven kan een uitbreiding verschillende dingen toevoegen. Laten we dit even in twee delen opdelen, waarvan ik over de eerste heel kort kan zijn. Je hebt de fysieke inhoud van de uitbreiding aan de ene kant en de speltechnische inhoud aan de andere kant.

Kijk goed op, vaak de achterkant, van de doos wat er in zit. Het formaat doos zegt soms weinig. Sommige uitbreidingen hebben heel weinig componenten, niet per se minder interessant, maar heel vervelend als je op een uitgebreide uitbreiding had gerekend. De prijs ervan kom ik in de volgende alinea op terug.

De speltechnische inhoud is soms wat lastiger te doorgronden. Dit is vaak google, YouTube, een leuke blog of een keer spelen met vrienden of op de Spellenclub die je hier echt inzicht in kan geven. Het gaat hierbij ook niet zozeer om de hoeveelheid speltechnische inhoud, het gaat meer om welke speltechnieken er toegevoegd worden. Heb je bijvoorbeeld een pracht spel als Everdell, kijk dan goed naar wat de uitbreidingen doen. Sommige uitbreidingen zorgen voor meer alternatieve opties in het spel en andere voegen daadwerkelijk extra stappen toe in het spel. Dat laatste kan behoorlijk vervelend zijn als je al moeite hebt het spel op tafel te krijgen omdat het zo uitgebreid is. Dat je het basisspel heel leuk vindt wil lang niet altijd zeggen dat de uitbreidingen dat ook zijn.

Interessant is ook de plek waar beide punten samenkomen. Soms kan een uitbreiding erg weinig spelonderdelen bevatten en toch heel veel toevoegen. Dat laatste is natuurlijk het belangrijkste, dus laat je door het aantal onderdelen niet van de wijs brengen als het wel toevoegt wat je wil.

Is de uitbreidng zijn geld waard?

Dit is natuurlijk de meest persoonlijke van de drie punten. Voor iedereen is geld iets anders waard en voor iedereen heeft een uitbreiding een andere waarde. Dus deze zal ik kort houden en je helpen de vraag voor jezelf te beantwoorden. Dit is wat je het beste kan doen. Leun even achterover met de uitbreiding in de ene hand en een spel wat je graag wil hebben in de andere hand. Visualiseer, een van mijn andere hobbies, dan even een week vooruit met je spelvrienden dat je gaat spelen dat ze allebei in de kast staan. Welke ga jij je vrienden als eerste over vertellen en welke ga je spelen? Dit kun je natuurlijk ook doen met twee uitbreidingen en een groter spel of met een uitbreiding met een klein spel tegenover een groter spel. Het gaat erom waar je dan blijer van wordt er tegenover te zetten wat nu vertrouwt of als een soort must-have aanvoelt zonder dat je weet of je het echt dat waard vind.

Wat ik er dus van vind?

Ja, uitbreidingen zijn over het algemeen prijzig. Laat je hierdoor wèl weerhouden. Dat is eigenlijk heel kort waarom mijn basishouding is altijd voor een nieuw spel te gaan tenzij. Je krijgt bij een uitbreiding bijna altijd minder waar voor je geld simpelweg omdat er minder van gemaakt worden en het dus duurder is en ze vaak in verhouding goedkoper zijn dan het basisspel maar een deel van de kosten niet evenredig daalt. Dus voor zoveel mogelijk content kies je voor een nieuw spel. Er spelen nog veel meer factoren mee zoals bijvoorbeeld de doelgroep en reden om wel niet te kopen. Maar per saldo is het belangrijk om in je achterhoofd te houden dat uitbreidingen meestal duur zijn.

Dan kom ik weer met mijn visualisatie. Zet voor jezelf even in algemeen zin de postbezorger voor je deur met 2 nieuwe uitbreidingen met een nieuw spel. Grote kans dat jij net als ik veel blijver wordt van die tweede dan van die eerste.

Natuurlijk heb ik ook gewoon van verschillende spellen uitbreidingen en sommige moet je ook zeker kopen. Daarbij moet je eigenlijk gewoon niet teveel naar de prijs kijken, simpelweg zoals ik al zei zijn ze gewoon duur. Als je twee of bij voorkeur meer van de punten af kunt vinken in bovenstaand lijstje dan heb je grote kans dat je er wel heel veel plezier van hebt. Moet je echt kiezen omdat dit je enige aanschaf is deze maand of zelfs dit half jaar laat dan asjeblieft die uitbreiding gewoon lekker liggen voor iemand anders.

Een kritische noot van mezelf. Ik ga hierin totaal voorbij aan Living Card Games, Campaigns en soortgelijke spellen. Daarin heeft een uiitbreiding een totaal andere rol. Er zijn natuurlijk ook altijd specifieke uitzonderingen. Ik denk alleen dat je met bovenstaande je keuze een stuk beter kan maken en misschien wel een hoop geld bespaard of beter nog, een hoop meer spellen hebt in plaats van allemaal uitbreidingen.

Om je een beetje te helpen in het maken van keuzes om misschien toch een uitbreidingen te kopen zullen we komende maanden een aantal blogs schrijven over spellen als Everdell en Dominion. Daarbij gaan we ook in op wat welke uitbreiding toevoegt en waarom je die nou juist wel of niet zou moeten kopen.