De verdwenen Ruines van Arnak is een expert spel wat bij mij al een tijdje één van mijn favorieten is. De Nederlandse versie is uitgegeven door White Goblin Games en sinds kort is de uitbreiding Expeditieleiders in het Nederlands uitgekomen. Daarom leek het mij wel leuk dit spel eens onder de loep te nemen en hierbij gelijk even de uitbreiding mee te nemen.
Arnak in het kort
Het is een spel voor één tot vier spelers waar je ongeveer een half uur per speler mee zoet bent.
In het spel neemt elke speler de rol op zich van een verkenningsteam dat net is geland op het eiland Arnak. Spelers spelen om de beurt kaarten, verplaatsen hun archeologen en verkennen het eiland om grondstoffen en uiteindelijk overwinningspunten te verdienen. De speler met de meeste overwinningspunten aan het einde van de vijfde ronde wint het spel.
Het spel bestaat uit twee belangrijke spelmechanismen die naadloos met elkaar zijn verweven. Allereerst is er het spelmechanisme deckbuilding. Elke speler begint het spel met een deck van zes kaarten. Deze kaarten geven ze als grondstof een kompas, een munt en er zijn twee angstkaarten toegevoegd die weinig meer doen dan min punten geven aan het einde van het spel. Gedurende het spel kunnen spelers artefactkaarten en item kaarten kopen om aan hun deck toe te voegen. Deze kaarten geven allerlei extra (en krachtigere) acties en geven daarnaast punten aan het einde van het spel. Naast dat elke kaart (behalve de angstkaarten) een actie hebben, hebben ze ook elk een reissymbool die gebruikt kan worden om met je archeoloog over het eiland te reizen. Een speler moet dan ook telkens kiezen of ze de kaart willen gebruiken om te reizen of de kaart willen gebruiken voor de actie.
Bij het reizen komen we bij het volgende spelmechaniek terecht, namelijk worker-placement. Elke speler heeft twee archeologen die per ronde ingezet kunnen worden. Bij het reizen kan je naar een tentenkamp (of een al ontdekte locatie) gaan waar je grondstoffen kan krijgen, maar je kan ook op ontdekkingstocht gaan. Hiervoor moet je zowel het juiste reissymbool hebben alsook een aantal kompassen in leveren. Je gaat dan naar een nieuwe locatie en krijgt als beloning een afgodsbeeldje (of twee afgodsbeeldjes bij duurdere locaties) die eenmalig een beloning geven en punten opleveren aan het einde van het spel. Op de nieuwe locatie komt nu een locatietegel te liggen en de grondstoffen die hier op staan krijg je gelijk. Daarnaast komt er op de nieuwe locatie een bewaker te liggen. Deze bewaker dien je te verslaan door het getoonde aantal grondstoffen te betalen die weergegeven zijn. Elke verslagen bewaker is vijf punten waard aan het einde van het spel. Mocht je aan het einde van een ronde nog op een locatie staan waar ook een niet verslagen bewaker opstaat krijg je er een angstkaart bij.
Daarnaast is er ook nog een onderzoeksspoor waarop je op onderzoek uit kan gaan. Elke stap dat je verder komt op dit spoort levert weer beloningen op en aan het einde van het spel krijg je punten voor hoe ver je op dit spoor bent gekomen. Een van de beloningen die je op dit spoor kan krijgen is een assistent. Deze assistenten (je kan er max. 2 krijgen) plaats je op je spelersbordje en kunnen per ronde ingezet worden voor extra acties of extra beloningen.
Een speelbeurt bij Arnak
Het spel wordt over vijf rondes gespeeld. Elke ronde trekken de spelers vijf kaarten van hun persoonlijke trekstapel. Om de beurt speelt elk van de spelers een hoofdactie: een kaart spelen voor een actie, een kaart spelen en het reissymbool gebruiken om een archeoloog op een locatie te zetten, een kaart spelen en het reissymbool gebruiken (samen met een aantal kompassen) om een nieuwe locatie te onderzoeken, een bewaker verslaan op een locatie waar je met je archeoloog staat, een kaart kopen of op onderzoek uitgaan op het onderzoeksspoor. Daarnaast zijn er nog een aantal hulpacties die gelijktijdig met de hoofdactie gespeeld kunnen worden. Deze acties worden weergegeven door bliksemschichten.
Als een speler geen acties meer kan of wil doen past hij/zij. De archeologen worden weer teruggehaald en mocht één van je archeologen nog op een locatie staan met een bewaker krijg je een angstkaart. De gespeelde kaarten komen op de aflegstapel en elke speler vult zijn hand weer aan tot vijf kaarten.
Na vijf rondes ga je naar de puntentelling.
De uitbreiding Expeditieleiders van Arnak
Deze uitbreiding voegt meerdere dingen toe aan het spel. Het belangrijkste wat deze uitbreiding toevoegt zijn zes expeditieleiders die elk unieke vaardigheden hebben. Elke speler kiest nu aan het begin van het spel een expeditieleider die hij/zij speelt en krijgt een uniek startersdeck wat hoort bij deze specifieke expeditieleider. Zo is er bijvoorbeeld een expeditieleider die je een extra archeoloog geeft maar is er ook een expeditieleider die je extra mogelijkheden geeft tot het kopen van item- en artefactkaarten. Daarnaast bevat de uitbreiding nog twee nieuwe onderzoekssporen en verscheidene nieuwe tegels, kaarten en bewakers.
Oftewel de uitbreiding voegt nog meer variatie toe aan het spel.
Conclusie over Arnak
Allereerst vindt ik het spel er enorm mooi uitzien. Het artwork is echt fantastisch en het thema spreekt mij erg aan.
Ik heb het basisspel zelf nu sinds januari in huis en heb het zeker al meermalen gespeeld en merk dat de herspeelbaarheid best wel hoog is. Elke keer komen er weer andere kaarten en andere locaties in het spel en het is elke keer weer een verrassing welke locaties en bewakers er op het speelbord gaan komen. Wat ook erg leuk is dat het bord twee verschillende zijden heeft die elk een ander onderzoeksspoor hebben.
Wel is het een echt expertspel en zijn er best wel veel opties die je per beurt kan doen. Ik merk dat het daarom vooral voor nieuwe spelers een wat lastig spel is om de eerste keer gelijk goed te kunnen spelen. Toch is het ook wel overzichtelijk en staat alles goed uitgeschreven.
Het spel kan ook alleen gespeeld worden. Je speelt dan tegen een fictieve speler waarbij de acties bepaald worden door een aparte deck van kaarten (dit wordt ook wel een automa genoemd). Leuk is dat er zelfs online bij de oorspronkelijke uitgever Czech Games een campaign te downloaden is (zelfs in het Nederlands) om solo te spelen.
Het leukste is het om het spel met drie spelers te spelen. Er is dan sprake van genoeg interactie maar je zit elkaar ook niet teveel in de weg. Meestal speel ik het spel met twee spelers maar omdat je dan vaak niet voldoende locaties open kan spelen en er weinig wisseling plaatsvindt in de kaarten, spelen wij meestal samen met de automa. Dit zorgt dat er toch voor dat er net iets meer interactie plaatsvindt in het spel wat het net iets leuker maakt.
Helaas ben ik nog niet in de gelegenheid geweest om de uitbreiding te spelen maar ik verwacht dat dit het spel nog leuker en afwisselender maakt omdat elk van de spelers dan weer andere vaardigheden heeft die hij/zij kan inzetten.