Cartographers is een Flip&Write spel voor 1 tot 100 spelers waar je ongeveer 40 minuten mee bezig bent. In eerste instantie deed het mij een beetje denken aan Patchwork Doodle maar dan met iets meer diepgang. Nadat ik daarna ook nog van meerdere mensen gehoord had dat Cartographers ook echt een leuk spel is was mijn interesse gewekt.  

De Cartographers serie bestaat intussen uit twee varianten Cartographers: een Roll Playing verhaal en Cartographers: Heroes die beiden afzonderlijk of gezamenlijk gespeeld kunnen worden. Beide varianten bevatten ook elk nog eens een mini-uitbreiding met vaardigheden. Ook is er intussen nog de uitbreiding Cartographers: Map Packs die met beide varianten gespeeld kan worden. In deze blog richt ik  mij vooral op Cartographers: een Roll Playing verhaal (inclusief de mini uitbreiding vaardigheden) maar zal ik ook toelichten wat Cartographers: Heroes en Cartographers: Map Packs bijzonder maakt. Tot slot zal ik vertellen wat ik van het spel vindt.
 

CARTOGRAPHERS: EEN ROLL PLAYING VERHAAL

In Cartographers: een Roll Playing verhaal ben je als koninklijke cartograaf in dienst van koningin Ginmax en heb je de opdracht gekregen om nieuw gebied in kaart te brengen. Je gaat met vier bevelschriften op pad zodat je precies weet welk land de koningin het liefst wilt hebben maar de opdracht is niet zonder gevaar. Er zijn namelijk ook monsters die je onderweg kan tegenkomen. Als je het lukt om het maximale uit de bevelschriften te halen krijg je een hoge reputatie en degene met de meeste reputatiesterren wint vervolgens het spel.

Hoe wordt het spel gespeeld?

Aan het begin van het spel worden de vier bevelschriften open op tafel gelegd. Er zijn vier typen scorekaarten die elk ook weer uit vier verschillende kaarten bestaan. Onder elk bevelschrift wordt willekeurig een ander type scorekaart neergelegd.
Het spel speelt zich af over 4 seizoenen (rondes) die weergegeven worden door seizoenkaarten. Na elk seizoen vindt er een tussentijdse score plaats. Leg deze seizoenskaarten in volgorde open neer waarbij je begint met de lente. Elk van deze kaarten geeft aan welke bevelschriften, en daarmee dus welke scorekaarten, er dat seizoen actief zijn. Daarnaast staat er een waarde op elk van deze kaarten wat helpt in het bepalen wanneer een seizoen voorbij is.
De verkenningskaarten en de hinderniskaarten worden geschud en de bovenste hinderniskaart wordt vervolgens nog door de stapel verkenningskaarten heen geschud. De overige hinderniskaarten worden nu eerst als gesloten stapel aan de kant gelegd.
Geef tot slot elke speler een kaartblad. Spelers kunnen hierbij kiezen welke kant van het blaadje ze gebruiken (de Wilderniszijde of de Niemandszijde). Wel is het hierbij van belang dat iedereen dezelfde zijde gebruikt.
Het verkennen gebeurt door middel van de verkenningskaarten. De meeste verkenningskaarten bestaan uit een vorm en een terreinsoort. Soms staan er meerdere opties op één kaart. Ook is er soms geld te verdienen door een bepaalde vorm in te tekenen. Daarnaast zijn er ruïnekaarten. Wanneer zo’n kaart getrokken wordt moet de eerstvolgende terreinsoort en vorm getekend worden op een plek waar een ruïne op het kaartblad getekend is.
Aan het begin van elk seizoen worden de verkenningskaarten geschud en wordt er 1 hinderniskaart aan toegevoegd waarbij er elke nieuwe seizoen een nieuwe hinderniskaart bijkomt. Hinderniskaarten geven monsters weer die ook op je blaadje getekend moeten worden. Echter wanneer zo’n kaart getrokken wordt geef je je blaadje door aan een andere speler die er dan de vorm van het monster op mag tekenen, uiteraard op een zo ongunstig mogelijke plek. Aan het einde van een seizoen kosten lege velden grenzend aan een monsterveld je reputatie.

Het spelverloop

Een beurt bestaat uit 3 fases:

• Verkenningsfase

Trek een verkenningskaart en leg deze duidelijk zichtbaar neer. Is de verkenningskaart een ruïnekaart trek dan aansluitend nog een nieuwe verkenningskaart.

• Tekenfase

Kies allemaal gelijktijdig een vorm en terreinsoort en teken dit in op je kaartblad. Soms krijg je een munt wanneer je een bepaalde vorm kiest. Vul dan ook een muntsymbool in op de kaart. Ook krijg je een munt wanneer je een vakje met een berg helemaal weet in te sluiten met terrein. 

• Controlefase

Op elke verkenningskaart staat in de hoek linksboven een tijdswaarde weergegeven. Na elke beurt wordt er gekeken of de dat seizoen getrokken verkenningskaarten gezamenlijk gelijk of hoger zijn dan de tijdswaarde vermeldt op de seizoenskaart. Als dit het geval is, is het seizoen voorbij. Zo niet begint er een nieuwe beurt.
Aan het einde van elk seizoen wordt er een tussentijdse score gedaan. Er wordt nu gekeken naar de twee scorekaarten die in dat seizoen actief waren. Daarnaast krijg je een reputatiester voor elk muntsymbool wat je hebt weten in te vullen en verlies je reputatie voor elk open vakje naast een monsterveld.
Na het laatste seizoen worden de reputatiesterren van alle seizoenen bij elkaar opgeteld.

Mini uitbreiding

Het spel bevat ook een mini-uitbreiding bestaande uit 8 vaardigheidskaarten die je moet zien als een soort hulpmiddelen. Als je deze kaarten wilt gebruiken dan leg je er elk seizoen willekeurig 3 op tafel en mogen spelers naar keuze een kaart activeren door te betalen met de muntjes die ze eerder hebben weten te verzamelen. Echter muntjes die gebruikt zijn voor de vaardigheden leveren geen reputatiesterren meer op.

CARTOGRAPHERS: HEROES

Dit is een andere variant in de Cartographers serie wat los of in combinatie met het andere spel gespeeld kan worden. In principe speelt deze variant hetzelfde als het basisspel maar dan met andere hindernissen, terreintypen en scorekaarten en een nieuwe mini-uitbreiding met nieuwe vaardigheden. Wat ontbreekt in deze variant zijn de ruïnes.
Nieuw in deze variant zijn de helden die hieraan toegevoegd zijn. Deze heldenkaarten helpen bij het vernietigen van de monsters. De stapel helden wordt net als de hinderniskaarten geschud en per seizoen wordt er een heldenkaart door de verkenningskaarten heen geschud. Zodra er een heldenkaart verschijnt, moet elke speler het patroon dat op de heldenkaart staat intekenen op de kaart. Dit patroon bestaat uit 1 terreinvakje en een aantal aanvalsvakjes. Dit aanvalspatroon mag over al ingevulde vakjes heen getekend worden. Wanneer dit aanvalspatroon over terrein heen gaat gebeurd er niks maar wanneer dit aanvalspatroon over een monstervakje heen gaat wordt dit monster vernietigd. Ook wanneer een aanvalspatroon over lege vakjes heen getekend wordt en hier later een monster ingetekend wordt dan wordt het monster dan alsnog vernietigd. De heldenkaart gaat na gebruik uit het spel. 
 

CARTOGRAPHERS: MAPPACKS

Deze uitbreiding bestaat in feite uit drie losse uitbreidingen die gebundeld zijn in één doos. Elk van deze uitbreidingen bevat een nieuw dubbelzijdig scoreblok met twee kaartblad varianten en nieuwe verkenningskaarten of scorekaarten.

Undercity – De krochten van Sabek

In Undercity gaan we zowel boven als onder de grond verkennen. Beide delen zijn verbonden via een poort. Spelers mogen vormen alleen volledig boven de grond of volledig onder de grond tekenen en daarbij moeten de vormen zo getekend worden dat er een ononderbroken pad van ingevulde vakjes naar de poort loopt.
Ook bevat deze uitbreiding nieuwe scorekaarten die één van de soort scorekaarten van het basisspel vervangt.

Nebblis- Vlak der Vlammen

Deze uitbreiding heeft kaartbladen met een vulkaan erop getekend en drie vulkaankaarten die door de verkenningskaarten heen geschud worden. Zodra er een vulkaankaart in de verkenningsfase getrokken wordt moeten alle spelers de aangegeven vulkaanvorm aangrenzend aan de vulkaan tekenen. Alle vakjes binnen in deze vorm worden vervolgens vernietigd. Mocht er al eerder een vulkaankaart getrokken zijn dan mag deze vorm ook getekend worden aangrenzend aan een cluster van vernietigde vakjes.

Affril – Vlak der Kennis

Op de kaartbladen uit deze uitbreiding zijn eilanden getekend. Spelers mogen alleen vormen tekenen op verbonden eilanden. Hierbij kan een speler op elk moment een munt betalen om twee eilanden met elkaar te verbinden. Indien een speler niks kan dan ontvangt hij/zij een munt i.p.v. dat er een vorm ingetekend wordt.
Ook bevat deze uitbreiding nieuwe scorekaarten die één van de soort scorekaarten van het basisspel vervangt.
 

MIJN MENING

Cartographers heeft mij aangenaam verrast. Ik heb nu Cartographers: een Roll Playing Verhaal en de mini uitbreiding vaardigheden al een paar keer solo en met anderen erbij gedaan en Carographers: Heroes nu 1x solo kunnen doen. De Map Packs heb ik ook in huis maar nog niet kunnen spelen, maar ik kijk er wel naar uit om na een tijdje het spel af te wisselen met één van de uitbreidingen uit de Map Packs.

Het is een makkelijk te leren spel wat niet al te lang duurt maar waar nog best wel wat diepgang in kan zitten. Daarnaast heeft alleen Cartographers: een Roll Playing verhaal al veel variatie door de afwisseling van de scorekaarten en doordat je nooit zeker weet wat er getrokken wordt in de verkenningsfases. Cartographers: Heroes en Cartographers: Map Packs maken hiermee de afwisseling en de variatie alleen nog maar groter.

Het niveau van het spel kan je ook nog naar believe aanpassen. Zonder vaardigheden en zonder heroes is het spel nog eenvoudiger en de Map Packs maken het spel juist nog complexer.

De hinderniskaarten vind ik een leuk twist aan het spel waardoor iedereen niet alleen maar op zijn of haar eigen blaadje bezig is maar er ook nog interactie plaatsvindt tussen de spelers. Je kan elkaar hiermee flink dwars zitten en dat maakt het spel nog leuker. Ik vond het door de hinderniskaarten zelfs nog spannend om door het verkenningskaartendeck heen te gaan. Je weet tenslotte nooit wanneer er een hinderniskaart omgedraaid wordt en daarmee je reputatie naar beneden haalt. Ook is er een goede oplossing bedacht zodat je de hinderniskaarten ook kan gebruiken wanneer je het spel solo speelt.

Tot slot vind ik het artwork van het spel er echt mooi  uit zien.